Πρακτικοί κανόνες για τον σχηματισμό της υποτακτικής στα λατινικά

Ενεργητική φωνή

1. Για τον ενεστώτα: παίρνουμε το ενεστωτικό θέμα + αντίθετος χαρακτήρας από το θέμα της συζυγίας + καταλήξεις 

π.χ. am- + e + m (για το πρώτο πρόσωπο)

* α' συζυγία: e , όλες οι άλλες συζυγίες: a 

2. Για τον παρατατικό: το απαρέμφατο ενεστώτα + καταλήξεις

π.χ. amare-m

3. Για τον μέλλοντα: μετοχή μέλλοντα + υποτακτική ενεστώτα του sum, fui, - , esse

π.χ. amaturus, -a, -um sim ...

4. Για τον παρακείμενο: ίδιος με την οριστική συντελεσμένου μέλλοντα, εκτός από το πρώτο πρόσωπο

π.χ. amaverim ...

5. Για τον υπερσυντέλικο: το απαρέμφατο του παρακειμένου + καταλήξεις

π.χ. amavisse-m

*Σημείωση: ο παρατατικός και ο υπερσυντέλικος σχηματίζονται από τα απαρέμφατα των αντίστοιχών τους παροντικών χρόνων (ο ενεστώτας και ο παρατατικός δηλώνουν διάρκεια σε παρόν και παρελθόν αντίστοιχα, ενώ ο παρακείμενος και ο υπερσυντέλικος δηλώνουν στιγμιαία όψη σε παρόν και παρελθόν αντίστοιχα).

Παθητική φωνή

1. Ενεστώτας 

ενεστωτικό θέμα + αντίθετος χαρακτήρας από το θέμα της συζυγίας + παθητικές καταλήξεις

π.χ. am-e-r

2. Παρατατικός 

απαρέμφατο ενεργητικού ενεστώτα + παθητικές καταλήξεις*

π.χ. amare-r

3. Παρακείμενος

μετοχή παθητικού παρακειμένου + υποτακτική ενεστώτα του sum

π.χ. amatus sim

4. Υπερσυντέλικος

μετοχή παθητικού παρακειμένου + υποτακτική παρατατικού του sum

π.χ. amatus essem

*προσοχή στον σχηματισμό της υποτακτικής παρατατικού των αποθετικών ρημάτων.

π.χ. loquor, locutus sum, locutum, loqui (3)

Εδώ δεν υπάρχει ενεργητικό απαρέμφατο ενεστώτα. Πρέπει να σκεφτούμε: αν υπήρχε, πώς θα σχηματιζόταν;; θέμα ενεστώτα + e + re -> loqu-e-re. 

ΑΡΑ η υποτακτική παρατατικού θα είναι loquerer.